समाज किती सुधारला तरी तो सण-उत्सव, रुढी-परंपरा यापासून दूर जाऊ इच्छित नाही. परंपरेने चालत आलेल्या असल्या गोष्टीत त्याला रस असतो. आपला कोकणातला माणूस नोकरी-व्यवसायानिमित्त शहरात स्थायिक झाला असला तरी त्याने आपल्या गावाशी जुळलेली नाळ तोडलेली नाही. काही सण, उत्सव, कार्ये पार पाडण्यासाठी तो आपल्या गावी जाणे पसंत करतो. तसेच ती कामे इथे पार पाडायची झाल्यास आपल्या गावच्या रुढी-परंपरेप्रमाणेच पार पाडतो.

मी सुद्धा गेली अनेक वर्षे मुंबईत स्थायिक झालो असलो तरी गणेशचतुर्थी, दसरा, पाडवा यासारखे सण किंवा महाळासारखी श्राद्धे या निमित्ताने बऱ्याच वेळा गावी जात असे. जोपर्यंत माझे वडील होते तोपर्यंत मी ही कामे कशी पार पाडतात याकडे अजिबात लक्ष दिले नव्हते. वडीलकीच्या नात्याने तेच सर्व करीत असत. परंतु ते गेल्यावर आणि आमच्या कुटुंबात सण, उत्सव पार पाडण्यासाठी वर्सल सुरू झाल्यावर मात्र मोठी पंचाईत होऊ लागली. सर्व कामे शेजारपाजारच्या वडीलधाऱ्यांना विचारून विचारून करावी लागली आणि पन्नाशी उलटलेल्या आपल्यासारख्याने दुसऱ्याला विचारून कार्ये पार पाडावीत याची कुठे तरी लाजसुद्धा वाटू लागली. शिवाय असाही विचार मनात आला की, माझ्यासारख्या वारंवार गावाला येणाऱ्या माणसाला जर अशा अडचणी येतात तर प्रसंगपरत्वे गावी येऊन कार्ये करणाऱ्यांना किती अडचणी येत असतील? तशात आता मार्गदर्शन करणारी जाणती वडीलमंडळी सुद्धा हळूहळू काळाआड जाऊ लागली आहेत.

गावी गेल्यावरच नव्हे तर इथे शहरातही साखरपुडा, लग्ने इत्यादी कार्ये पार पाडताना माहितीअभावी अडचणी येतात; म्हणून आमच्या पिढीला तसेच पुढच्या पिढ्यांनाही उपयोग व्हावा या दृष्टिकोनातून मी सण, उत्सव, पाचवी, बारसे, साखरपुडा, लग्न, श्राद्धे वगैरे कार्ये परंपरेनुसार व रुढीनुसार कशी पार पाडावीत याची माहिती संकलित करायला सुरुवात केली. यामध्ये जे विधी ब्राह्मणाद्वारे पार पाडले जातात त्यांचा समावेश नाही. फक्त आपल्याकडच्या रुढी आणि परंपरेने कार्ये कशी पार पाडावीत याचीच माहिती दिलेली आहे. उदाहरणार्थ, महाळ घालायचा असेल तर पिंडदानादी कामे आपण ब्राह्मणामार्फत करतो; पण त्यानंतर भोजनाच्या कार्यक्रमासाठी जेवणकार, सवाष्ण, जोडपी किती ठेवावीत. पंगत बसल्यावर वाड्या, संकल्प, आकित इत्यादी गोष्टी कशा पार पाडाव्यात याची माहिती इथे दिलेली आहे.