Kalejdoskop

ebook Wiersze wybrane

By Srečko Kosovel

cover image of Kalejdoskop

Sign up to save your library

With an OverDrive account, you can save your favorite libraries for at-a-glance information about availability. Find out more about OverDrive accounts.

   Not today
Libby_app_icon.svg

Find this title in Libby, the library reading app by OverDrive.

app-store-button-en.svg play-store-badge-en.svg
LibbyDevices.png

Search for a digital library with this title

Title found at these libraries:

Loading...

W niniejszym tomie zebranych jest 112 wierszy słoweńskiego poety Srečko Kosovela w polskim przekładzie Karoliny Buckiej Kustec. Mamy nadzieję, że poprzez obszerny wybór wierszy, którego dokonali tłumaczka, Iztok Osojnik oraz Bożena Tokarz, Kosovel wpisze się w słoweńską oraz polską świadomość zbiorową jako poeta innowacji, który, jak śmiało możemy już dziś stwierdzić, zostawił wyraźny ślad w światowej poezji.

Poezję Kosovela cechuje mocne przesłanie i ponadczasowość, a mimo to wydało nam się potrzebne nakreślenie szerszego – historycznego, geograficznego, kulturowego i politycznego kontekstu, w którym tworzył i z którego czerpał poeta. Przypisy tłumaczki otwierają polskim czytelnikom pole informacji, znajdujące się ponad słoweńskim i polskim przekrojem wiedzy encyklopedycznej. Przedmowy dwojga znawców spuścizny literackiej Kosovela proponują dodatkowy kontekst analityczny.

Rozprawa prof. dr. hab. Bożeny Tokarz, historyk literatury i teoretyk przekładu, jest napisana z perspektywy polskiego odbiorcy, który jest równocześnie odbiorcą naukowym. Profesor Tokarzowa jest bowiem badaczką literatury polskiej i słoweńskiej oraz autorką m.in. monografii Między destrukcją a konstrukcją. O poezji Srečka Kosovela w kontekście konstruktywistycznym (2004). Jej konstatacje, wynikające z dogłębnej analizy słoweńskich, polskich i światowych kierunków w sztuce awangardy historycznej będą niewątpliwie bardzo interesujące również dla słoweńskiego czytelnika.

Słoweński poeta, pisarz, eseista i antropolog dr Iztok Osojnik otwiera natomiast czytelnikowi wrota do poezji Kosovela „od wewnątrz". W swoim opracowaniu naukowym kontynuuje tezy, które zakomunikował już w zbiorze esejów Nasmeh Mone Lize: Sedem poskusov, kako misliti v polju poezije (Uśmiech Mona Lizy. Siedem prób, jak rozmyślać w polu poezji, 2005) oraz rozwija narzędzia do analizy poezji S. Kosovela w duchu Rancière'owskiego znaczenia „tego, co polityczne". Dzięki temu otwiera nowe perspektywy w rozumieniu twórczości Srečka Kosovela zarówno w polskim, jak i słoweńskim obszarze literackim. Należy dodać, że Osojnik systematycznie dba o promocję Kosovela na świecie; jest m.in. pomysłodawcą i organizatorem międzynarodowego sympozjum naukowego Kosovel i polityczna prawda poezji (2011). Godna uwagi jest również jego współpraca przy obu anglojęzycznych wydaniach wierszy Kosovela.

Srečko Kosovel (1904-1926) – słoweński poeta, eseista i publicysta, jeden z najwybitniejszych twórców słoweńskich XX wieku. Studiował slawistykę, romanistykę i filozofię na Uniwersytecie w Lublanie. Swoje utwory publikował w wielu czasopismach i recytował na spotkaniach literackich. Zmarł, mając dwadzieścia dwa lata na zapalenie opon mózgowych, zanim zdążył wydać swój debiutancki tomik Zlati čoln (Złota łódź). Większość jego twórczości została wydana pośmiertnie; najbardziej nowatorskie (tzw. konsy i całki) ukazały się dopiero w 1967 r. w redakcji Antona Ocvirka. Wiersze Kosovela wpisując się w awangardowe nurty sztuki, takie jak konstruktywizm, dadaizm, futuryzm oraz surrealizm, wywarły duży wpływ na współczesną sztukę słoweńską, a jego postulat, by człowieczeństwu nadać na powrót rangę najwyższej wartości, nie traci na aktualności.

Kalejdoskop