Powiastka filozoficzna jako gatunek literacki rozwinęła się w oświeceniu, m.in. za sprawą Voltaire'a i Diderota. Pod płaszczykiem lekkiej narracyjnej formy, wykorzystującej satyrę obyczajową i wątki awanturnicze czy romansowe, propagowała idee filozoficzne i stawiała kluczowe dla danego nurtu pytania. Pisane ciętym, błyskotliwym, pełnym humoru językiem „Powiastki" Voltaire'a pozostają dziełem ponadczasowym, ilustrującym zamiłowanie autora do wolności i mądrości.