Akcja powieści rozgrywająca się na przełomie XIX i XX wieku, przedstawia tragiczne dzieje miłości, której spełnieniu stają na przeszkodzie uprzedzenia członków arystokratycznych rodów. Historia opisanego tu romansu to najsłynniejszy melodramat polskiej literatury zrealizowany w konwencji "księcia i kopciuszka". "Trędowata" po dziś dzień wzrusza, stanowiąc jednocześnie znakomity szkic polskiej obyczajowości w tamtych czasach.