Dokter Pascal is het twintigste en laatste deel in de romancyclus De Rougon-Marcquarts, waarin Zolá de levens van verschillende generaties van een familie beschrijft. Alle delen zijn los te lezen als aparte romans – Dokter Pascal vormt een sluitstuk waarin verschillende verhaallijnen samenkomen. Bovendien komt in dit boek Zolá's visie op literatuur en op de mens duidelijk naar voren, namelijk in de vorm van het personage Dokter Pascal, die als arts vele mensenlevens heeft geobserveerd en sterk van mening is dat erfelijkheid en milieu de belangrijkste factoren zijn die de levensloop en het karakter van een mens bepalen. Hij werkt aan een levenselixer dat erfelijke aandoeningen zou kunnen omzeilen, maar ondermijnt hij daarmee niet de macht van God?-