Hòa Thân (1750-17990), được miêu tả là một người đẹp trai, thông minh, hiếu học, thông thạo Thứ thư, Ngũ kinh, giỏi thơ phú, biết nhiều ngoại ngữ (Hán, Mông, Tạng).
Hòa Thân được vua Càn Long (1735-1799) sũng ái; từ một thị vệ, dần dần thăng chức quân cơ đại thần (27 tuổi), đại học sĩ kiêm thượng thư bộ hộ, bộ lại, bộ binh (37 tuổi), sau đó chỉ dưới vua Càn Long, quyền nghiêng thiên hạ (47 tuổi).
Có người cho rằng, trong quan trường có 3 loại làm cho lỗ quả tim (tâm khiếu, lương tâm) bị che lấp, mịt mờ là quyền, tiền và gái đẹp.
Xét về mặt nào đó, Hòa Thân có tài về quân sự, chính trị, ngoại giao, tài chính, có óc tổ chức. Vì ham quyền, ham tiền, ham gái, Hòa Thân đã trở thành một gian thần, một quan tham, phạm vào 20 đại tội, bị xử lăng trì; nhưng sau đó Gia Khánh ban ân, cho tự thắt cổ, chết được toàn thây.
Trước giờ phút tự treo cổ, mong manh như sợi chỉ giữa sự sống và cái chết, Hòa Thân mới tỉnh ngộ, biết rằng mọi sự tính toán, thu tóm trên đời chỉ là bọt nước. Giả thiết, có một thế giới cát bụi nào đó, thì Hòa Thân ra về với bàn tay trắng như lúc đã ra đi.
Cuộc đời Hòa Thân có lúc thành công, lúc thất bại; như bao con người khác ở trên đời, Hòa Thân cũng có cái xấu, cái tốt. Thành - bại, xấu - tốt xen kẽ vào nhau, tạo nên bí mật, dựng nên nhưng chuyện truyền kì về Hòa Thân.
Truyện Kiều, đại thi hào Nguyễn Du, đã phác hoạ bóng bọn quan tham như bóng hung thần, thấp thoáng đâu đó : Vì ba trăm lạng, chúng đã làm cho gia đình đang bình yên phải tan nát, tiếng oan vang vọng giữa trời xanh; chúng bắt con người phải tự bán mình, tự xin chừa tấm lòng trinh bạch, làm cho đày đoạ con ngóc đầu chẳng lên; chúng đẩy con người vào những nẻo đoạn trường, hết cả tuổi thanh xuân; bọn tham quan đã biến trần gian thành địa ngục.
Thời Xuân thu - Chiến quốc, nhà chính trị tài ba Quản Trọng cho rằng, bọn tham quan như những con chuột ẩn trong miếu thổ địa; khó diệt : ném chúng thì vỡ tượng thần, đốt chúng thì cháy miếu; chúng gỉao hoạt, tinh ranh, lanh lẹ vô cùng và chúng vẫn tồn tại như đã từng tồn tại.
Phải chăng ? Nguyễn Du, với cặp mắt nhìn thấu sáu cõi, đã báo cho mọi người về về tai họa tham quan. Quản Trọng đã cho mọi người biết, trong cuộc chiến với tham quan là vô cùng gian kho.ù Trong lịch sử, nhiều người mới có ý định chống tham quan, thì bọn tham quan đã ra tay trước; họ đã chết oan, chết ức, trời chẳng biết, đất chẳng hay !
Ngày nay, đại họa tham quan lan tràn khắp thế giới, tuy thầm lặng nhưng còn dữ dội hơn thiên tai, địch họa; tham quan làm cho kho tàng quốc gia trống rỗng, đất nước suy yếu, những giá trị xã hội trong xã hội bị đảo lộn; dân chúng khốn khổ; nhiều nước đã nẩy sinh bạo loạn.
Như đã nói, cuộc đời Hòa Thân cái tốt, cái xấu, lúc thành, lúc bại, tạo nên bí mật, dựng nên những chuyện truyền kì.
Cuốn sách quí bạn đang cầm trên tay, không những thể hiện những thành bại, tốt xấu, những bí mật, những truyền kì về gian thần, tham quan Hoà Thân, mà còn nêu lên những đại họa do bọn quan tham hoành hành và cuộc chiến chống tham quan ác liệt, phức tạp, dưới thời nhà Thanh.
Cuốn sách viết hình thành bằng những chuỗi câu chuyện nhỏ, dưới dạng văn sử, lời văn dí dỏm, thú vị; hi vọng mua vui cho các bạn được vài trống canh, sau những ngày làm lụng mệt nhọc, đồng thời để các bạn hiểu thêm về những âm mưu, những thủ đoạn tàn nhẫn của bọn gian thần, tham quan.
Dù có rất nhiều cố gắng trong việc dịch và biên soạn, nhưng chắc không tránh được thiếu sót, mong quí bạn lượng thứ.