Catilinusamsærið eftir rómverska sagnfræðinginn Gaius Sallustius Crispus fjallar um atburði sem áttu sér stað í Rómaveldi á árunum 66–62 f. Kr. Þá gerði öldungaráðsmaðurinn Lucius Catilina ásamt nokkrum félögum sínum tilraun til að ræna völdum í ríkinu. Þótt frásögnin sé lífleg og spennandi dregur höfundur upp dökka mynd af stjórnmálaástandinu í Róm um miðja 1. öld f. Kr. enda telur hann að samsæri Catilinu og félaga sé eins konar forleikur að borgarastyrjöldinni sem braust út síðar á öldinni og lauk árið 30. f. Kr. með falli rómverska lýðveldisins, valdatöku Oktavíanusar og stofnun keisaradæmisins.