Στα πλήγματα της αδικίας που υφίσταται διαχρονικά ο άνθρωπος και η αξιοπρέπειά του από δυνάμεις που τον υπερβαίνουν έβρισκε ανέκαθεν πεδίο έκφρασης η ευαισθησία του "γίγαντα της ρώσικης γης" Λέοντα Τολστόι. Και το Γιατί; , ένα από τα διηγήματα- μανιφέστα κατά της απολυταρχίας που έγραψε ( και ξαναέγραψε δεκαπέντε φορές μέχρι να μείνει ικανοποιημένος) το 1906, προς τη δύση της ζωής του, ο Τολστόι εμπνέεται από το πραγματικό περιστατικό ενός "συνηθισμένου" ερωτευμένου ζευγαριού που αναζητά εξόριστο ττην τύχη του,για να αρθρώσει τελικά σε μια μόνο λέξη τη διαπεραστικότερη ανθρώπινη κραυγή αγωνίας.