"Cairo là một bức tranh náo nhiệt, muôn màu và dang dở"

Tiếng còi xe làm tôi thức giấc. Tôi nằm yên một lúc để làm quen với thực tại là tôi đang ở một nơi cách xa xôi cách xa Việt Nam tới hơn bảy ngàn kilomet. Tiếng kinh koran vang lên âm âm khắp thành phố vừa xa lạ vừa huyền bí. Tiếng kinh cầu xen lẫn với tiếng còi xe và âm thanh đường phố là khởi đầu cho buổi sáng đầu tiên của tôi ở Cairo. Đây là lần thứ hai tôi tới thành phố này. Lần đầu tiên cách đây đã hơn hai mươi năm. Khi đó, khách sạn chúng tôi ở ngay cạnh một thánh đường Hồi giáo. Đó là lần đầu tiên tôi nghe tiếng kinh koran ở một đất nước Hồi giáo. Những ngày tiếp theo, ngày nào tôi cũng thức dậy đúng 5h15 phút sáng khi tiếng kinh cầu vang lên. Nhìn ra ngoài cửa sổ, thành phố chìm trong một làn sương mờ ảo. Có thể là sương sớm nhưng cũng có thể là bụi. Ở Cairo, bụi luôn hiện diện ở khắp nơi. Bụi bám trên lá cây, phủ lên những tòa nhà một màu ghi xám. Ở Cairo, chúng tôi thuê một xe mười sáu chỗ đi thăm quan các nơi. Từ tám giờ sáng, ngày mới bắt đầu với dòng người đông đúc đổ ra đường. Giao thông ở Cairo làm cho tôi liên hệ tới giao thông ở Hà Nội là nơi tôi sinh sống. Sáng sáng dòng xe cộ đổ ra đường gây ùn tắc nhiều chỗ. Tiêng còi xe giống như sự chào hỏi nhau của các phương tiện. Lái xe tài tình, luồn lách trong những phố đông người, khéo léo tránh hàng quán rong ở vỉa hè và lòng đường. Các loại xe cộ phổ biến là ô tô, xe máy, xe tuk tuk, đôi khi có cả xe ngựa và xe đạp. Nhiều gia đình đi trên một chiếc xe máy, zin ba cầu, bốn cầu.

"...giao thông trở nên tệ hơn. Những chiếc xe bò kéo, người đi bộ tràn ra đường như họ là những người chủ đích thực của đường phố". Michael Ondaatje đã mô tả như vậy về đường phố Cairo trong cuốn Bệnh nhân người Anh.

Nếu theo mô tả này thì giao thông Cairo luôn luôn đông đúc và có phần hỗn loạn như thế từ hàng bao đời nay. Với dân số lên tới hơn hai mươi triệu người, Vùng đô thị Cairo[1] dễ dàng là thành phố lớn nhất và đông dân nhất Châu Phi. Dân số tập trung với mật độ lên cao tới bốn nhăm ngàn người trên mỗi kilomet vuông ở khu trung tâm Cairo. Vì thế, Cairo không chỉ là một thành phố đông dân mà là một thành số siêu đông dân. Cairo là thành phố cưu mang, khi mà rất nhiều người dân kiếm sống bằng các nghề khác nhau trên đường phố. Ven đường là hàng bánh mỳ tròn để trên những tấm liếp lớn; xe bán nước mía với những cây mía dài đã róc vỏ; cam treo lủng lẳng trong những chiếc túi lưới trước quầy bán hoa quả. Qua hàng thịt, cừu treo lủng lẳng cả con đã mổ phanh, cạo lông trắng hếu, đóng dấu kiểm định chất lượng đỏ chi chít. Những người dân đội hàng hóa lên đầu điệu nghệ, vừa đi vừa ve vẩy hai tay. Cuộc sống ở Cairo như một tấm thảm dệt muôn màu, trong đó các họa tiết ngàn năm đan xen với những tình tiết hiện đại đời nay. Các tháp minaret và mái vòm thời Ottoman; tường bao thành phố xây bằng đá từ thời La Mã; các tòa nhà xây kiểu Pháp xen lẫn các tòa nhà xây kiểu truyền thống vuông chằn chặn. Cairo đã hơn một ngàn năm tuổi mà tôi cứ ngỡ thành phố này vẫn còn đang "dang dở". Có rất nhiều công trình đang xây. Có rất nhiều công trình đang phá dỡ ở hai bên đường chúng tôi qua. Tuy bên ngoài đã bị đập phá tan hoang, nhưng bên trong vẫn còn có nhiều người sinh sống. Quần áo vẫn chăng đầy ban công. Tầng dưới cửa hàng vẫn mở trong khi tầng trên chỉ còn khung bê tông.

"Hai bên ven đường, không hiếm những tòa nhà đang bị đập đi. Vì sao lại như vậy," chúng tôi hỏi.

"Những tòa nhà đó xây dựng trái phép bị buộc tháo dỡ hoặc vì quá cổ không còn an toàn." Gamal nói.

Như nhấn mạnh thêm ấn tượng về sự dang dở, ngổn ngang đó là các công trình công cộng đang trong quá trình thi công ở nhiều nơi. Đường phố có những đoạn bị đào lên, bên cạnh vôi vữa và máy xúc.